Zadaniem filtrów powietrza jest zatrzymywanie cząstek stałych, takich jak pyły, sadza czy szczątki organiczne unoszące się w powietrzu zasysanym przez wlot silnika.

Czyste oraz pozbawione wilgoci powietrze jest niezbędne dla dobrych osiągów i żywotności silnika.

Coraz powszechniejszym zabiegiem staje się czyszczenie filtra powietrza, co ma zastąpić, bądź odroczyć w czasie jego wymianę. Niestety, taki krok nie poprawia właściwości filtracyjnych, a wręcz je pogarsza. W trakcie czyszczenia drobne cząstki zanieczyszczeń wnikają do medium filtracyjnego i nieodwracalnie uszkadzają jego wielowarstwową strukturę. Ponadto, dochodzi do obniżenia właściwości filtracyjnych filtra oraz zmieniają się opory przepływającego przez filtr powietrza.

Jeśli powietrze jest niewłaściwie filtrowane, cząsteczki kurzu przenikają do silnika oraz w pewnym stopniu do oleju. W konsekwencji, zanieczyszczenia, które powinny zostać zatrzymane wcześniej, docierają do krytycznych obszarów, takich jak szczeliny prześwitu między wkładkami cylindra i tłokami, pierścieniami tłokowymi i sworzniami, gdzie powodują nadmierne zużywanie się podzespołów.
Naprawa powstających w ten sposób uszkodzeń wielokrotnie przekracza koszt nowego filtra powietrza, dlatego tak ryzykowne i nieopłacalne jest czyszczenie filtra. Filtr powietrza powinien być wymieniany zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu.